“این خوب به نظر نمی رسد.”

ما به سمت شوشا ، در قره باغ کوه نوردی می کردیم ، و در تمام طول جاده سربازان ارمنی برای آماده سازی آشکار برای دفاع از جاده ، راهروی تأمین حیاتی مردم درگیر قره باغ ، سنگرهایی را حفر می کردند.

مستقیماً در آن سوی دره شیب دار ، جنگل های کوه های اطراف در آتش سوختند ، که احتمالاً نتیجه پوسته های سفید فسفر بود که توسط نیروهای آذربایجانی ریخته شد تا واحدهای ارمنی را که از جنگل به عنوان پوشش هواپیماهای بدون سرنشین استفاده می کردند ، بیرون بریزد. سربازان کنار جاده با دوربین شکاری به محل حادثه نگاه می کنند ، و آنچه را که به نظر می رسد در حال توسعه است ، دره تحت مراقبت قرار می دهند.

یکی از همکاران روزنامه نگار در اتومبیل ما فقط دو هفته قبل در اینجا بود و گفت از آن زمان اوضاع به طور چشمگیری تغییر کرده است. وی گفت: “این احساس متفاوت از دفعه قبل است.” “بیایید ببینیم استپاناکرت چگونه است.”

این 3 نوامبر بود. برای چندین روز ، نیروهای آذربایجانی در حدود 5 کیلومتری شوش بودند و در جنگ تن به تن در جنگل با واحدهای ارمنی درگیر شدند. در حالی که نزدیکی نیروهای آذربایجانی برای نیروهای شوسه و همچنین نیروهای پایتخت منطقه ای استپاناکرت نگران کننده بود ، اکثر ما معتقد بودیم که اینها واحدهای کوچک کماندویی هستند که برای آزار و اذیت ارامنه فرستاده شده اند و تهدید بزرگ

اما صحنه موجود در جاده حاکی از آن است که همه چیز کمی کمتر از تصور تحت کنترل است.

همانطور که دور پایه صخره های نمایشی شوش پیچیدیم و از دره به سمت استپاناکرت پایین آمدیم ، شهر را آرام و شلوغ دیدیم. علی رغم تهدید دائمی موشک های سامرچ و هواپیماهای بدون سرنشین انتحاری ، بزرگسالان در هر سنی به خرید ماشین آلات خواربار و انجام مشاغل پرداختند.

مستقر شدیم و برای خوردن غذا بیرون رفتیم. به محض نشستن ، زمین با لرزیدن گلوله باران شدید در فاصله نزدیک شروع به لرزیدن کرد. داشت از سمت شوشا می آمد.

مه جنگ

حتی در زمین قره باغ کوهستانی نیز به دست آوردن اطلاعات معتبر دشوار است. شایعات می پیچد ، افرادی که در جبهه با آنها تماس دارند اخبار متناقضی دریافت می کنند و دولت محلی سعی می کند چهره ای مثبت داشته باشد و تحولات منفی را ناچیز جلوه دهد.

اواخر صبح روز بعد خبر رسیدیم که در اثر درگیری در اطراف شوشا ، راهی که وارد آن شده بودیم توسط نیروهای ارمنی بسته شده است. با داشتن آن جاده که به راهرو لاچین معروف است ، تنها راه ایمن (نسبتاً) ایمن در ورود و خروج ، ما عملاً در قره باغ گیر کردیم.

در ابتدا به ما گفتند که نیروهای ارمنی در حال انجام عملیاتی برای “پاکسازی” کماندوهای آذربایجانی از دره و خنثی سازی هر گونه تهدید جاده لچین هستند. با پیشرفت روز ، شدت گلوله باران بیشتر شد. شایعاتی مبنی بر این که کماندوهای آذربایجان دره در واقع یک نیروی جنگی قابل ملاحظه تری از آنچه پیش از این تصور می شد و از جمله مزدوران سوری بودند ، آغاز شد. ما قادر به تأیید هیچ یک از این موارد نبودیم ، اما هر آنچه که در جریان بود جدی بود و روحیه نامناسب بود.

گروهی از روزنامه نگاران خارجی و ارمنی منتظر هرگونه اطلاعاتی بودند كه می توانستند و با عصبانیت درباره گزینه های احتمالی برای دستیابی به بحث و گفتگو كردند. مقامات محلی ادعا کردند که جاده به زودی بازگشایی خواهد شد. اما یک استعفای تاریک در چهره مقامات و غیرنظامیان در اطراف شهر نمایان شد. این احساس به وجود آمد که جنگ در حال بسته شدن در استپاناکرت است.

آخرین ایستاده

گروه ما با عصبانیت از اوضاع ، در بار هتل جمع شده و درباره یک طرح احتمالی بحث و گفتگو کردند. ما بحث کردیم که آیا باید بلافاصله در یک جاده جایگزین شمالی حرکت کنیم یا اینکه تا صبح صبر کنیم و در این فاصله به کار خود ادامه دهیم.

پشت میز همسایه ، مرد ارمنی تنومند و خسته نبرد در حال سیگار کشیدن بود و به صحبت های ما گوش می داد. از او س whatال کردیم که چه فکری کرد: آیا باید ترک کنیم؟

مرد ، آرتور ، گفت: “همه چیز بستگی به این دارد که ماموریت شما چیست.” “این یک مبارزه برای بقای ما است و برای شما مهم است که اینجا باشید تا نشان دهید چه خبر است. ماموریت من این است که امیدوارم یک قهرمان برای سرزمین مادری ام باشم. ماموریت شما چیست؟”

یکی از همکاران من پاسخ داد: ”ما می خواهیم آنچه در اینجا اتفاق می افتد را تا حدی پوشش دهیم که خودمان می توان آنرا بپوشان. اگر ما مرده باشیم ، هیچ کس به درد ما نمی خورد “

وی ادامه داد: روزنامه نگاران زیادی هنوز در اینجا گزارش می دهند و من آنها را قهرمان می دانم ، نه برای آرتاشا [Nagorno Karabakh]”اما آرتور پاسخ داد. “اگر شما بروید ، هیچ کس نمی داند اینجا چه اتفاقی می افتد. شما باید بمانید. “

گفتگو محترمانه بود ، اما ما می دانستیم که آرتور از واقعیت دیگری می آید. ارمنی ها برای ماندن در قره باغ خون پرداخت کرده اند. تقریباً هر خانواده ای در این محاصره اعضای خود را به دلیل جنگ از دست داده و محکومیت آنها تزلزل ناپذیر است.

تصمیم گرفتیم شب بمانیم ، ما از یک پناهگاه زیرزمین بازدید کردیم که برخی از افراد مسن از زمان شروع جنگ در آن زندگی می کنند. “پسرم در جنگ اول مجروح شد [in the 1990s] و نوه من در ثانیه کشته شد [2016]، “گفت آراگه 70 ساله. “پسر خواهرم کشته شد … من در حال حاضر شش مرد از خانواده ام در خط مقدم جبهه دارم.”

در آن سوی اتاق زن دیگری در حال لرزیدن است: “روزنامه نگاران همیشه به اینجا می آیند و با ما صحبت می کنند ، اما دنیا به ما گوش نمی دهد ، فکر می کنید صحبت با شما ما را نجات می دهد؟” ایزابلا 84 ساله تلخ و گریان اظهار داشت: “من همیشه اینجا زندگی می کردم … این سرزمین من است. خانه من آسیب دیده است ، من هیچ چیز ندارم ، اما هرگز ترک نخواهم کرد. “

در خیابان های بیرون احساس می شد که آخرین ایستگاه نزدیک است.

ارامنه محلی احتمالاً تا آخرین مرد خواهند جنگید. این جنگی است که بر لایه های وحشیانه بنا شده است. درگیری های قره باغ در دهه 1990 شاهد ظلم و ستم هر دو طرف بر روی یکدیگر بود. ارمنی های مقیم آذربایجان مجبور به فرار به ارمنستان و بالعکس شدند. پیروزی نهایی ارمنستان در آن جنگ منجر به مهاجرت بیش از 600000 غیرنظامی آذربایجانی از مناطق تازه تصرف شده شد. حال و هوای آذربایجانی انتقام جویانه است و اگر تلاش برای پس گرفتن قره باغ موفق شود ، به احتمال زیاد حضور ارمنستان در قره باغ پایان خواهد یافت.

در رفتن

پس از یک شب طولانی دیگر گلوله باران ، من و راننده صبح زود تلاش کردیم تا قره باغ را از طریق جاده جایگزین شمال به ارمنستان ترک کنیم. همکاران ما ماندن را انتخاب کردند.

پس از یک رانندگی پرتنش ، با اسکن آسمان هواپیماهای بدون سرنشین و توپخانه آذربایجانی ، به ایمنی دریاچه سوان ارمنستان رسیدیم.

با بررسی اخبار از استپاناكرت ، اخبار وخیم تر می شد: این شهر زیر سطح گلوله باران بی سابقه ای رنج می برد.

وقتی برگشتیم ایروان ، راننده به من گفت: “درست بود که تو بروی.” “دو روز دیگر ، من به عقب برمی گردم.”